ABO Mein NWZonline Anmelden Abmelden
politik debatte wirtschaft kultur panorama nachrufe freizeit umwelt campus-uni-studium wissenschaft verkehr in-eigener-sache
Fietsen in Nederland In Utrecht zijn auto’s slechts gasten – Een blik vanuit Duitsland
Op de fiets voel je je toch meteen thuis in fietsstad Oldenburg? De fietspaden in Utrecht, Nederland, veranderen echter de normen. Wij waren daar.
Vrije baan voor de fiets: In Utrecht pendelen dagelijks 90.000 mensen op twee wielen naar werk en school.
Imago Images
Utrecht - „Fietstraat – Auto te gast“: Borden met deze tekst wijzen in de Nederlandse stad Utrecht op tal van plaatsen de weg. De stad met 360.000 inwoners heeft zich ten doel gesteld de fiets voorrang te geven boven het autoverkeer en heeft daardoor in de afgelopen 15 jaar het stadsbeeld radicaal veranderd. „Fietsstad“ is een etiket waarmee Duitse steden zoals Münster, Freiburg of Oldenburg zich graag tooien. Maar wie eenmaal door Utrecht is gefietst, kan alleen maar vaststellen: ook voor deze steden is er nog veel ruimte naar boven.
Op de straten zijn nauwelijks auto’s te zien
Meer dan 420 kilometer aan fietspaden lopen door de stad, 90.000 mensen zijn dagelijks op weg naar werk of school met de fiets - en wie het stadscentrum bezoekt, doet dit in 56 procent van de gevallen op twee wielen. Dat valt direct op in het straatbeeld: vooral rond de voetgangerszone van de binnenstad van Utrecht zijn nauwelijks auto’s te zien. Fietsen daarentegen domineren het tafereel op de straten. Ze rijden over brede, soms tweebaans fietspaden met rode asfalt. Op deze manieren bereiken ze ook de buitenwijken van de stad snel, veilig, zonder hobbels, boomwortels en uitstoot. En daarvoor gebruiken ze vaak routes waarop auto’s helemaal niet zijn toegestaan.
Op andere plekken delen auto’s en fietsen de weg. Ofwel met bouwkundig gescheiden fietspaden aan de zijkant of op fietsstraten, waar auto’s echter slechts „te gast“ zijn. Fietsen hebben hier voorrang en mogen alleen ingehaald worden als de verkeerssituatie duidelijk is. Anders moeten de vierwielers achter de „fietsen“ aansluiten.
Er is echter weinig reden tot ongeduld. Want enerzijds is de snelheid hier sowieso beperkt tot 30 km/u, en anderzijds zijn ook de fietsers behoorlijk snel onderweg.
Fietsers hebben altijd het doel voor ogen
En dat betekent weer: fietsen op de fietspaden vereist constante aandacht. Wie rustig fietst en af en toe rondkijkt, wordt snel ingehaald - vaak ook zonder vooraf te bellen. Bij het fietsen in Utrecht gaat het niet om de weg, maar om het doel. Ten slotte willen de mensen van hun woning naar de supermarkt fietsen om boodschappen te doen, vrienden ontmoeten in een van de restaurants in de pittoreske binnenstad of naar het station om naar Amsterdam te pendelen, 50 kilometer verderop. Hun „fietsen“ parkeren ze in een van de vele parkeergarages die de afgelopen jaren rond het station zijn gebouwd: in de grootste staan 12.500 plaatsen ter beschikking. Het gebruik ervan is de eerste 24 uur gratis, daarna kost het afhankelijk van het parkeerhuis ongeveer één euro per verdere dag.
Utrecht zal blijven groeien – zonder auto
De transformatie van Utrecht tot een fietsparadijs is het resultaat van mobiliteitsplannen sinds het jaar 2010. In de visie voor 2040 - vastgelegd in het Mobiliteitsplan - wil de stad deze weg vervolgen: meer ruimte voor voetgangers en fietsers, kortere afstanden en reistijden naar werk of school en meer prikkels om de auto te laten staan: „Utrecht weigert meer ruimte voor auto’s te bieden“, deelt de stad mee. In plaats daarvan moeten gebieden worden gebruikt voor groene gebieden, speeltuinen, winkels en sociale ontmoetingsplaatsen. Ruimte is dringend nodig. De stad rekent op een toename van bijna 100.000 mensen in de komende 16 jaar. En die brengen - puur statistisch - minstens 94.000 fietsen mee.